Επίδομα μητρότητας: Οι δικαιούχοι, πώς θα δίνεται και στον πατέρα, τι ισχύει για ομόφυλα ζευγάρια
Τροπολογία ορίζει τον χρόνο έναρξης του δικαιώματος για το επίδομα μητρότητας
Το σημείο έναρξης άσκησης του δικαιώματος της ειδικής παροχής προστασίας της μητρότητας, το οποίο είναι η καταβολή του επιδόματος μητρότητας του e-ΕΦΚΑ, ενώ στην περίπτωση της υιοθεσίας η τελεσιδικία της δικαστικής απόφασης υιοθεσίας ορίζει τροπολογία που κατατέθηκε στο νομοσχέδιο του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών «Όροι αξιοποίησης της δημόσιας περιουσίας στις παραθαλάσσιες περιοχές και άλλες διατάξεις».
1.Τροποποιείται-συμπληρώνεται το πλαίσιο χορήγησης της ειδικής παροχής προστασίας της μητρότητας (άρθρο 151 του ν. 5078/2023) στα εξής κατά βάση σημεία:
α. ορίζεται ότι ο χρόνος άσκησης του δικαιώματος για ελεύθερες επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενες και αγρότισσες εκκινεί μετά την καταβολή του επιδόματος μητρότητας του e-ΕΦΚΑ.
Ειδικά για την περίπτωση της υιοθεσίας, η καταβολή της ειδικής παροχής προστασίας της μητρότητας εκκινεί από την επομένη της τελεσιδικίας της δικαστικής απόφασης υιοθεσίας, ανεξάρτητα από το εάν η δικαιούχος έλαβε επίδομα λοχείας από τον e-ΕΦΚΑ.
β. προβλέπονται, κατά τα ειδικότερα οριζόμενα, και καταβολή αναλογίας δώρων εορτών και επιδόματος αδείας καθώς και ο τρόπος κάλυψης ασφαλιστικών εισφορών στην περίπτωση μεταβίβασης της ως άνω ειδικής παροχής προστασίας της μητρότητας, από τη μητέρα σε πατέρα που εργάζεται με σχέση εξαρτημένης εργασίας ιδιωτικού δικαίου.
Άρθρο 1
Χρόνος άσκησης του δικαιώματος από ελεύθερες επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενες και αγρότισσες για την ειδική παροχή προστασίας της μητρότητας - Ρύθμιση της μεταβίβασης της ειδικής παροχής προστασίας της μητρότητας στον άλλο γονέα - Τροποποίηση παρ. 1 και 3 άρθρου 151 ν. 5078/2023
Στο άρθρο 151 του ν. 5078/2023 (Α' 211), περί χορήγησης ειδικής παροχής προστασίας της μητρότητας σε ελεύθερες επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενες και αγρότισσες, επιφέρονται οι ακόλουθες τροποποιήσεις:
α) Στην παράγραφο 1, α) στο πρώτο εδάφιο, οι λέξεις «τη λήξη» αντικαθίστανται με τις λέξεις «την καταβολή» και διαγράφεται η φράση «βάσει του άρθρου 6 του ν. 4097/2012 (Α' 235), και συγκεκριμένα μετά το πέρας δεκατεσσάρων (14) εβδομάδων από την επομένη του τοκετού» αβ) προστίθεται νέο δεύτερο εδάφιο,
β) στην παράγραφο 3 προστίθεται τρίτο εδάφιο και το άρθρο 151 διατυπώνεται ως εξής:
«1. Η μητέρα ασφαλισμένη του e-ΕΦΚΑ, ελεύθερη επαγγελματίας, αυτοαπασχολούμενη ή αγρότισσα, δικαιούται ειδική παροχή προστασίας μητρότητας διάρκειας εννέα (9) μηνών, η οποία ξεκινά μετά την καταβολή του επιδόματος μητρότητας του e-ΕΦΚΑ. Ειδικά για την περίπτωση της υιοθεσίας, η καταβολή της ειδικής παροχής προστασίας της μητρότητας ξεκινά από την επόμενη ημέρα της τελεσιδικής δικαστικής απόφασης υιοθεσίας, ανεξάρτητα από το εάν ο δικαιούχος έλαβε επίδομα λοχείας από τον e-ΕΦΚΑ. Η Δημόσια Υπηρεσία Απασχόλησης (Δ.ΥΠ.Α.) καταβάλλει στις δικαιούχους μηνιαίως ποσό ίσο με τον εκάστοτε ισχύοντα κατώτατο μισθό, κατόπιν ελέγχου ασφαλιστικής ενημερότητας.
2. Την ειδική παροχή προστασίας της μητρότητας μη μισθωτών δικαιούνται και η τεκμαιρόμενη μητέρα του άρθρου 1464 του Αστικού Κώδικα, που αποκτά τέκνο με τη διαδικασία της παρένθετης μητρότητας και η μη μισθωτή, που υιοθετεί τέκνο από την ένταξη του παιδιού στην οικογένεια και έως την ηλικία των οκτώ (8) ετών. Για την εφαρμογή του πρώτου εδαφίου για τις έννοιες «εργαζόμενη που υιοθετεί τέκνο» και «ένταξη του παιδιού στην οικογένεια» ισχύουν οι ορισμοί του άρθρου 228 του π.δ. 80/2022 (Α' 222).
3. Η μητέρα δικαιούται να μεταβιβάσει έως επτά (7) μήνες από την ειδική παροχή προστασίας της μητρότητας της παράγραφο 1 στον πατέρα, ανεξαρτήτως αν αυτός εργάζεται με σχέση εξαρτημένης εργασίας ιδιωτικού δικαίου ή είναι ελεύθερος επαγγελματίας ή αυτοαπασχολούμενος ή αγρότης. Για όσο χρόνο ο πατέρας λαμβάνει την άδεια που του έχει μεταβιβάσει η μητέρα, δικαιούται τις παροχές της παράγραφο 1 εφόσον είναι ασφαλιστικά ενήμερος. Σε περίπτωση που ο πατέρας εργάζεται με σχέση εξαρτημένης εργασίας ιδιωτικού δικαίου, λαμβάνει, πλέον της ειδικής παροχής προστασίας μητρότητας, αναλογία δώρων εορτών και επιδόματος αδείας και ασφαλίζεται με βάση το ασφαλιστικό καθεστώς στο οποίο υπάγεται. Ειδικότερα, ο χρόνος της ειδικής άδειας προστασίας της μητρότητας λογίζεται ως χρόνος ασφάλισης στους κλάδους κύριας σύνταξης και ασθένειας του e-ΕΦΚΑ, καθώς και στους οικείους φορείς επικουρικής ασφάλισης, οι δε προβλεπόμενες εισφορές υπολογίζονται επί του εκάστοτε κατώτατου μισθού, από τον οποίο η Δ.ΥΠ.Α. παρακρατεί την προβλεπόμενη εισφορά ασφαλισμένου και την αποδίδει στους αρμόδιους φορείς, μαζί με την προβλεπόμενη εισφορά εργοδότη που βαρύνει τη Δ.ΥΠ.Α.
3Α. Σε περίπτωση απόκτησης κοινού παιδιού από ομόφυλους συζύγους, ο δικαιούχος της ειδικής παροχής του παρόντος γονέας καθορίζεται με κοινή δήλωση των συζύγων προς τον Ηλεκτρονικό Εθνικό Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης. Στην περίπτωση αυτή, ο δικαιούχος γονέας δικαιούται να μεταβιβάσει έως επτά (7) μήνες από την ειδική παροχή προς τον άλλον γονέα, ανεξαρτήτως αν αυτός εργάζεται με σχέση εξαρτημένης εργασίας ιδιωτικού δικαίου ή είναι ελεύθερος επαγγελματίας ή αυτοαπασχολούμενος ή αγρότης.
4. Η καταβολή της παροχής της παράγραφο 1 στις αγρότισσες χρηματοδοτείται από τον κρατικό προϋπολογισμό. Για τις ελεύθερες επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενες μητέρες αξιοποιείται ο Ειδικός Λογαριασμός Ανεργίας υπέρ των Αυτοτελώς και Ανεξαρτήτως Απασχολουμένων της παρ. α της παρ. 2 του άρθρου 44 του ν. 3986/2011 (Α' 152). Από 1ης.1.2024 στους σκοπούς του ανωτέρω Ειδικού Λογαριασμού προστίθεται η προστασία της μητρότητας των αυτοαπασχολούμενων και των ανεξαρτήτως απασχολούμενων μέσω της ειδικής παροχής που προβλέπεται στο άρθρο 151.
5. Ανά τέκνο, ανεξαρτήτως αριθμού τέκνων, που έχουν κοινή την ιδιότητα του ασφαλισμένου γονέα και δικαιούνται παροχή της παραγράφου 1 και αν η ίδια η μητέρα είναι άσφαλτη, προβλέπεται διπλή καταβολή της παροχής.».
- Αυτή η παράγραφος δεν ισχύει για τα παιδιά που εκδίδονται μετά από την 1.1.2024.
- Αυτή η παράγραφος δεν ισχύει για τις υιοθετήσεις που εκδίδονται μετά από την 1.1.2024.
- Αυτή η παράγραφος ισχύει από την 1.1.2024.
Παραμένουν σε ισχύ τα όρια των αγρότισσων, των αυτοαπασχολουμένων και των ελευθέρων επαγγελματιών στις περιπτώσεις χορήγησης επιδόματος προστασίας της μητρότητας, που έχουν ως βάση εισόδημα μικρότερο του εκατό του ορίου ασφάλισης του e-ΕΦΚΑ.
β) Οι παραγράφοι 1 και 2 της παραγράφου 2 του άρθρου 151 του ν. 5078/2023 (Α' 211), περί χορήγησης ειδικής παροχής προστασίας της μητρότητας σε ελεύθερες επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενες και αγρότισσες, περικόπτονται.
γ) Ο παράγραφος 4 της παραγράφου 2 του άρθρου 151 του ν. 5078/2023 (Α' 211), όπως προκύπτει από το βιβλίο ενός νόμου του ν. 5415/2015 (Α' 37), τροποποιείται ως εξής:
«4. Οι διατάξεις των παραγράφων 1, 2 και 3 του άρθρου 151 ισχύουν από την 1η Ιανουαρίου 2016».
Το ανωτέρω νόμιμο κείμενο, που ρυθμίζεται με το άρθρο αυτό, δημοσιεύεται στον Επίσημο Κοινωνικό Κώδικα.
Ενέκρινε το Κοινωνικό Συμβούλιο της Εργασίας, σύμφωνα με τη διάταξη της παραγράφου 6 του άρθρου 2 του ν. 4097/2012 (Α' 254), ως ακολούθως:
α) Τον τελικό πίνακα των μισθών του Δημοσίου για το έτος 2024.
β) Τον τελικό πίνακα των μισθών των κοινοτικών, περιφερειακών και τοπικών αυτοδιοικητικών οργάνων και οργανισμών, καθώς και των αναπτυξιακών εταιρειών τοπικής αυτοδιοίκησης για το έτος 2024.
Κατά την εκπλήρωση της υποχρέωσης δημοσίευσης του τελικού πίνακα των μισθών του Δημοσίου για το έτος 2024, η αρμόδια διεύθυνση ηλεκτρονικής διακυβέρνησης του Υπουργείου Εσωτερικών, Διοικητικής Ανασυγκρότησης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης διασφαλίζει την αναρτημένη πρόσβαση του τελικού πίνακα των μισθών του Δημοσίου και των κοινοτικών, περιφερειακών και τοπικών αυτοδιοικητικών οργάνων και οργανισμών στο σύστημα διακυβέρνησης της επικράτειας του Υπουργείου Εσωτερικών, Διοικητικής Ανασυγκρότησης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης, σύμφωνα με τη διάταξη της παραγράφου 2 του άρθρου 22 του ν. 4564/2018 (Α' 196), όπως ισχύει.
Η υποχρέωση που αναφέρεται στην προηγούμενη παράγραφο για αναρτημένη πρόσβαση στο σύστημα διακυβέρνησης της επικράτειας του Υπουργείου Εσωτερικών, Διοικητικής Ανασυγκρότησης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης των τελικών πινάκων μισθών του Δημοσίου και των κοινοτικών, περιφερειακών και τοπικών αυτοδιοικητικών οργάνων και οργανισμών δεν εφαρμόζεται, σε περίπτωση που το σύστημα διακυβέρνησης δεν λειτουργεί.
- Επιχορηγείται με το ποσό των δύο εκατομμυρίων ευρώ (2.000.000 €) από τον προϋπολογισμό του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων ο Φορέας Υποδοχής και Ενσωμάτωσης Αιτούντων Ασύλου (Πρόγραμμα ΜΑΖΙ για την Κοινωνική και Εργασιακή Ένταξη) για το 2024, προκειμένου να καλυφθούν δαπάνες προς όφελος αυτού του φορέα που προκύπτουν από τη λειτουργία του.
- Επιχορηγείται με το ποσό των ενός εκατομμυρίου ευρώ (1.000.000 €) από τον προϋπολογισμό του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων το Ίδρυμα Ανάπτυξης και Επαγγελματικού Προσανατολισμού (ΙΔ.ΑΝ.Ε.Π.), ως ενίσχυση για την αντιμετώπιση της δημοσιονομικής του κρίσης και τη διασφάλιση της κοινωνικής του αποτελεσματικότητας.
1. Το Ίδρυμα Ανάπτυξης και Επαγγελματικού Προσανατολισμού (ΙΔ.ΑΝ.Ε.Π.) επιχειρεί στην αποκατάσταση των οικονομικών του προβλημάτων και την ανάκαμψη της οικονομικής του κατάστασης, σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 3 του άρθρου 33 του ν. 5098/2018 (Α' 153).
2. Το Ίδρυμα Ανάπτυξης και Επαγγελματικού Προσανατολισμού (ΙΔ.ΑΝ.Ε.Π.) διατηρεί τα κέντρα υποδοχής και προσανατολισμού, τα οποία αποτελούν το ίδιο του αντικείμενο, αλλά και τα συνεργαζόμενα με αυτά κέντρα που λειτουργούν σε τόπους που χαρακτηρίζονται από ειδικές δυσχέρειες και έχουν ιδιαίτερα μειωμένο πληθυσμό, στο πλαίσιο του έργου τους, σύμφωνα με το άρθρο 31 του ίδιου νόμου.
